bron: nrc.nl
De Indonesische keuken, althans de Nederlands-Indische versie die in Nederland al zo lang gekoesterd wordt, staat voor de taak om te vernieuwen, nu Japanse, Koreaanse en vooral Thaise restaurants veel jong publiek naar zich toe trekken. Maar dan zonder de traditionele klanten van zich te vervreemden. Bij Mooi Zeist hebben ze dat mooi opgelost. Chef Arjuna Besemboen heeft in samenwerking met tweesterrenchef Pascal Jalhay de onontkoombare rijsttafel nieuw leven in geblazen door vertrouwde ingrediënten en smaken in een telkens wisselend chefsmenu van drie, vier of vijf gangen te presenteren. Wat overigens niet betekent dat de klassieke rijsttafel daarmee verdwenen is, daarvan staan nog altijd vijf versies – waaronder een vegetarische – op de kaart. En er is een nieuw concept aan toegevoegd: drinks & bites, zondags loungen met Indonesische tapas. In de riante villa waarin het restaurant gevestigd is, staat ook het terras daar deze zomer voor open.
Mijn eerste restaurantervaring was in een Chinees restaurant op de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam. Het bezoek aan ‘de chinees’ was een gebeurtenis die alle zintuigen beroerde: er hingen rode lampions aan het plafond en rood met gouden draken keken woedend op ons neer, de kruidige, olieachtige geur die er hing, kan ik mij nog altijd herinneren. We werden bediend door vreemde mensen die gebrekkig Nederlands spraken en veel lachten. Ik werd gewaarschuwd voor de sambal, die in een glazen potje op tafel stond, met een onschuldig ogend theelepeltje erin.
De maaltijd kan nooit al te exotisch geweest zijn, Chinese restaurants serveerden tot in de jaren zeventig overwegend verhollandste kost waarop de vertrouwde plak ham en het eitje nooit ontbrak. Het avontuurlijkst was nog de loempia, een krokante deegslaapzak met onbestemde inhoud.
De Chinese restaurants hadden bijna allemaal het voorvoegsel Chinees-Indisch, vaak in de lelijke afkorting Chin Ind., verwijzend naar een koloniaal relikwie dat ook al een Hollandse adaptatie van een oosterse keuken was. Die verhollandsing heeft niet doorgezet: de oosterse restaurants zijn in een paar decennia niet alleen veel diverser, maar ook oorspronkelijker geworden. Bij de Chinese restaurants op de Amsterdamse Zeedijk bungelden eind jaren zeventig voor het eerst de pekingeenden voor de ramen, de aanwezigheid van een aquarium en soms zelfs een homarium werd gemeengoed.
Het aantal Chinees-Indische restaurants van de oude stempel loopt de laatste jaren gestaag terug, maar dat verlies wordt ruimschoots goedgemaakt met de aanwas van wat in de statistieken ‘overige Aziatische restaurants’ heet: veel Thaise en Japanse zaken, maar ook fusionrestaurants waar de Franse en oosterse keukens vervlochten zijn.
Wat bleef, zijn de lage prijzen.
Het ‘afhalen’ van gerechten is in veel oosterse restaurants usance gebleven, het thuisbrengen van sushi en Thaise maaltijden is er bijgekomen.
De Thaise keuken is de grootste magneet gebleken: betaalbare gerechten met toegankelijke smaken die à la minute gemaakt worden. Een andere oosterse hit werd de sushi, al glijdt die steeds vaker af in de ‘all you can eat’-categorie. Koreaanse restaurants zijn de laatste aanwinst, er is zelfs een Noord-Koreaans eethuis, compleet met zang. Al met al heeft Nederland een unieke diversiteit aan oosterse restaurants.
Deze gids van 25 bijzondere oosterse restaurants geeft adressen voor alle smaken en beurzen. Sommige zijn nieuw. Veel van de restaurants zijn familiezaken, ze bestaan al dertig, veertig jaar. Aan het roer staat een nieuwe generatie die de bakens verzet door een nieuwe richting in te slaan of hun eigen klassieke gerechten nieuw leven in te blazen. Op al deze adressen word je aangenaam verrast. De sensatie van een kind dat voor het eerst in een Chinees restaurant komt is lastig te reproduceren, maar wie in één van deze zaken aanschuift, loopt grote kans om betoverd te worden.
Ronald Hoeben
